20.06.2022 Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo

Przepisy ustawy o VAT a Rozporządzenie 282/2011

Dla rozliczenia podatku VAT z tytułu prac budowlanych ustalenie, czy są one usługami związanymi z nieruchomością, z uwagi na specyfikę usług budowlanych, jest kwestią niezwykle istotną, ale i budzącą wątpliwości. Przepis art. 28e ustawy o VAT odnosi się do miejsca położenia nieruchomości jako miejsca świadczenia usług z nią związanych. Przy realizacji kontraktu budowlanego za granicą jest to absolutnie kluczowe – uznanie, że usługa jest związana z nieruchomością przesądza o konieczności naliczenia VAT według zasad kraju, w którym prowadzone są prace. W praktyce może to oznaczać konieczność rejestracji na VAT w tym kraju.  Ustawa o VAT zawiera otwarty katalog usług, które należy uznać za związanie z nieruchomością. Zalicza się do nich m.in. usługi:

  • świadczone przez rzeczoznawców, pośredników w obrocie nieruchomościami,
  • zakwaterowania w hotelach lub obiektach o podobnej funkcji,
  • użytkowania i używania nieruchomości
  • przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, w tym usługi architektów i nadzoru budowlanego.

W praktyce powyższy katalog nie jest na tyle precyzyjny, aby wyeliminować wątpliwości, które pojawiają się w związku ustaleniem miejsca świadczenia usług budowlanych. Na szczęście mamy do dyspozycji przepisy Rozporządzenia 282/2011, którymi możemy i powinniśmy się posiłkować w celu ustalenia, czy świadczona usługa jest związana z nieruchomością.

Dla ustalenia związku usługi z nieruchomością kluczowy jest przepis art. 31a ust. 1 Rozporządzenia 282/2011, który charakteryzuje go w sposób ogólny. Stanowi on, że związek ten jest wystarczająco bezpośredni, jeżeli:

  • usługi wywodzą się z nieruchomości, a dana nieruchomość stanowi element składowy usług i jest elementem centralnym oraz niezbędnym z punktu widzenia świadczonych usług,
  • jak również, gdy usługi są świadczone w odniesieniu do nieruchomości lub dla niej przeznaczone i mają na celu zmianę prawnego lub fizycznego stanu danej nieruchomości.

Próbując zatem podsumować treść powyższych przepisów, pierwszym krokiem do ustalenia związku usługi z nieruchomością jest odpowiedź na pytanie, czy dotyczy ona indywidualnie określonej nieruchomości oraz czy jej specyfika uniemożliwia jej realizację w stosunku do innej nieruchomości bez istotnej zmiany sposobu wykonania usługi.

Pomocny katalog usług związanych z nieruchomością

Dla ustalenia związku usługi z nieruchomością istotna jest także lista usług, które prawodawca unijny wymienił w treści Rozporządzenia 282/2011. Do katalogu usług bezpośrednio związanych z nieruchomością, zgodnie z rozporządzeniem, należy zaliczyć m.in.:

  • wznoszenie budynku na terenie oraz prace budowlane i rozbiórkowe dotyczące budynku lub jego części,
  • budowę stałych struktur na terenie,
  • prace budowlane i rozbiórkowe dotyczące stałych struktur, takich jak systemy rurociągów gazowych, wodnych, kanalizacyjnych i podobnych,
  • utrzymanie, remont i naprawę budynku lub jego części, łącznie z takimi pracami jak sprzątanie, układanie płytek, tapetowanie i układanie parkietu.

Ponadto przepis rozporządzenia UE zawiera także katalog usług, co do których nie wystąpi bezpośredni związek z nieruchomością. Do tego katalogu można zaliczyć m.in. usługę :

  • instalacji lub montażu maszyn lub sprzętu,
  • utrzymania i naprawy oraz kontroli maszyn lub sprzętu,
  • nadzoru nad maszynami lub sprzętem, które nie są lub nie stają się częścią nieruchomości.

Jak widać, przepisy Rozporządzenia 282/2011 nie tylko zawierają relatywnie szczegółowy katalog usług związanych z nieruchomością, ale także wymieniają usługi, które nie kreują miejsca świadczenia tożsamego dla położenia nieruchomości, co jest znaczącym ułatwieniem w ustaleniu bezpośredniego związku usługi z nieruchomością.

Wynajem sprzętu budowlanego

Zagadnieniem, które rodzi pewne wątpliwości w zakresie ustalenia związku z nieruchomością, z którym często spotykamy się w naszej praktyce jest ustalenie, czy taki związek zachodzi w przypadku wynajmu sprzętu użytkowanego w związku z pracami wykonywanymi na nieruchomości. Usługi wynajmu sprzętu są często świadczone przez podwykonawców – ich również dotyczy problem ustalenia właściwego sposobu rozliczenia VAT.

Zgodnie z przepisami rozporządzenia, jeżeli sprzęt jest pozostawiony do dyspozycji usługobiorcy w celu przeprowadzenia prac dotyczących nieruchomości, transakcja ta jest świadczeniem usług związanych z nieruchomościami jedynie wtedy, gdy usługodawca ponosi odpowiedzialność za wykonane prace.

Wydaje się zatem, że przepis przesądza, iż usługodawca, który dostarcza usługobiorcy sprzęt wraz z odpowiednim personelem, w celu przeprowadzenia prac, bierze odpowiedzialność za ich wykonanie. Jednakże nie zawsze wynajem sprzętu wraz z personelem jest okolicznością przesądzająca o powiązaniu usługi z nieruchomością. Dokonując analizy w zakresie miejsca świadczenia usługi należy mieć na uwadze przedmiot usługi oraz zakres odpowiedzialności usługodawcy, który powinien jednoznacznie obejmować prace wykonywane za pomocą sprzętu.

Barbara Białas, adwokat w Enodo Advisors, specjalizuje się w podatku od towarów i usług oraz w postępowaniach podatkowych.

Pozostałe aktualności

05.04.2024

Lider i 4 rekomendacje: ENODO Advisors w rankingu firm doradztwa podatkowego

Świętujemy sukces w tegorocznym rankingu firm doradztwa podatkowego Rzeczpospolita! Jesteśmy dumni, że w zespole ENODO Advisors mamy najlepszych specjalistów w Polsce w najważniejszych dziedzinach prawa podatkowego.

Enodo
12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo