15.04.2021 Strategia podatkowa a tajemnica przedsiębiorstwa

Zakres informacji, które należy opublikować w ramach Informacji o Strategii Podatkowej nie obejmuje danych objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego. W związku z tym przedsiębiorcy stoją przed wyzwaniem takiego ułożenia mechanizmów selekcji informacji podlegających publikacji, aby z jednej strony nie narazić się na zarzut nienależytej realizacji obowiązku publikacji Informacji o Strategii Podatkowej, a z drugiej zapewnić możliwie największą ochronę informacji objętych tajemnicą przedsiębiorstwa.

Enodo

Zakres informacji, które należy przekazać w ramach obowiązku publikacji „Informacji o realizowanej strategii podatkowej” (dalej: Informacja o Strategii Podatkowej), nie obejmuje informacji objętych tajemnicą handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego (art. 27c ust.2 uCIT). Podatnicy przystępujący do przygotowania Informacji o Strategii Podatkowej powinni zatem zastanowić się jakiego rodzaju informacji nie muszą ujawniać, mając na uwadze specyfikę prowadzonej działalności.

Trudności praktyczne: problematyczny zakres definicji tajemnicy przedsiębiorstwa”

Zastosowanie powyższego wyłączenia może stwarzać pewne trudności w praktyce, z uwagi na brak definicji ustawowych wymienionych w przepisie rodzajów tajemnicy związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Punkt odniesienia dla interpretacji tych pojęć może stanowić definicja „tajemnicy przedsiębiorstwa” zawarta w art. 11 ust. 2 ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Przepis ten stanowi transpozycję do polskiego porządku prawnego definicji „tajemnicy przedsiębiorstwa” zawartej w Dyrektywie (UE) 2016/943 z dnia 8 czerwca 2016 r. w sprawie ochrony niejawnego know-how i niejawnych informacji handlowych (tajemnic przedsiębiorstwa). Zgodnie z nim „tajemnica przedsiębiorstwa” obejmuje „informacje techniczne, technologiczne, organizacyjne przedsiębiorstwa lub inne informacje posiadające wartość gospodarczą, które jako całość lub w szczególnym zestawieniu i zbiorze ich elementów nie są powszechnie znane osobom zwykle zajmującym się tym rodzajem informacji albo nie są łatwo dostępne dla takich osób, o ile uprawniony do korzystania z informacji lub rozporządzania nimi podjął, przy zachowaniu należytej staranności, działania w celu utrzymania ich w poufności.”

Dana informacja może być zatem uznana za „tajemnicę przedsiębiorstwa”, gdy spełnia trzy kryteria:

  • jest poufna (nie jest powszechnie znana, a nawet łatwo dostępna dla osób z danej branży);
  • posiada wartość gospodarczą (wpływa na wartość przedsiębiorstwa w obrocie gospodarczym lub której naruszenie powoduje wymierną szkodę dla danego przedsiębiorcy);
  • jest poddana odpowiednim działaniom w celu zachowania jej poufności (przykładowo: kontrola dostępu w systemie informatycznym, umowy o zachowanie poufności).[1]

W kontekście tej  definicji należy stwierdzić, że zakres tajemnicy przedsiębiorstwa jest dość szeroki. Odnosi się ponadto do pojęcia „wartości gospodarczej”, które to sformułowanie ma charakter nieostry. Ocena charakteru danej informacji jako tajemnicy przedsiębiorstwa pozostawia w rezultacie pewne pole do interpretacji.

Trzeba wykazać, że informacja spełnia kryteria tajemnicy przedsiębiorstwa w kontekście konkretnej sytuacji przedsiębiorstwa

Podkreślenia wymaga jednak, że kwalifikacja danej informacji jako objętej tajemnicą przedsiębiorstwa nie może być dokonywana w sposób arbitralny. Przedsiębiorca powinien wykazać, że konkretna informacja spełnia kryteria tajemnicy przedsiębiorstwa w kontekście aktualnej sytuacji przedsiębiorstwa oraz uwarunkowań prawnych i faktycznych prowadzenia działalności w określonej branży, na danym rynku, w danym okresie.

Potwierdza to m.in. wyrok WSA w Gdańsku z dnia 7 października 2020 r., sygn. II SA/Gd 224/20, w którym wskazano, że „Tajemnica przedsiębiorcy musi być oceniana w sposób obiektywny, oderwany od woli danego przedsiębiorcy. W innym przypadku, tajemnicą przedsiębiorstwa byłoby wszystko, co arbitralnie przedsiębiorca za nią uzna, także w drodze czynności kwalifikowanych (np. poprzez zamieszczenie odpowiedniej klauzuli w umowie, bądź poprzez wyrażenie zastrzeżenia w złożonym oświadczeniu). Dla przedsiębiorcy wszystko, co wiąże się z jego funkcjonowaniem, może mieć wartość gospodarczą. Jednakże nie wszystko stanowić będzie tajemnicę przedsiębiorcy.”

W świetle orzecznictwa za informacje stanowiące „tajemnicę przedsiębiorstwa” mogą zostać uznane w szczególności:

  • stosowane metody produkcji, technologie, rozwiązania techniczne;
  • listy dostawców i stosowane ceny;
  • listy klientów;
  • wielkość produkcji i sprzedaży oraz prognozy w tym zakresie;
  • know-how biznesowe w danej branży;
  • plany rozwoju przedsiębiorstwa;
  • rezultaty działalności badawczo-rozwojowej;
  • sposób organizacji pracy;
  • wysokość budżetu reklamowego.

W naszej ocenie możliwa jest również taka interpretacja przepisu art. 27c ust. 2 uCIT, zgodnie z którą zakres tajemnicy handlowej/przemysłowej/zawodowej/procesu produkcyjnego jest szerszy, niż zakres pojęcia „tajemnicy przedsiębiorstwa”. Przemawia za tym odrębność pojęć użytych w analizowanym przepisie oraz pojęcia „tajemnicy przedsiębiorstwa”. Niemniej  jednak,  dopóki nie ukształtuje się praktyka interpretacyjna organów podatkowych w tym zakresie, bezpieczniejszym podejściem wydaje się posługiwanie się ustawową definicją „tajemnicy przedsiębiorstwa”.

Tajemnica przedsiębiorstwa: czy pozwoli skutecznie uniknąć publikacji informacji wrażliwych?

Wyłączenie z obowiązku publikacji informacji stanowiących tajemnicę handlową, przemysłową, zawodową lub procesu produkcyjnego, pozwala istotnie ograniczyć zakres informacji publikowanych w ramach Informacji o Strategii Podatkowej. Wdrożenie przemyślanych mechanizmów selekcji informacji podlegających publikacji jest przy tym niezbędne z punktu widzenia ochrony interesów gospodarczych firmy.

Informacje o Strategii Podatkowej mogą bowiem posłużyć  do zbierania informacji branżowych z zamiarem wykorzystania ich do budowy przewagi konkurencyjnej. Na podstawie informacji o transakcjach z podmiotami powiązanymi, schematach podatkowych MDR, planowanych działaniach restrukturyzacyjnych, złożonych wnioskach o interpretacje możliwe jest bowiem uzyskanie wiedzy nt. dostawców i kontrahentów spółki, procesów biznesowych w spółce, technologiach wykorzystywanych w produkcji/metodach produkcji, obszarach planowego rozwoju (przykładowo na podstawie zdarzeń opisanych we wnioskach o interpretacje/pytań do organu dot. rozliczania podatkowego określonych transakcji/procesów).

Istotne jest jednak, aby podatnik był w stanie obronić decyzję o nieujawnianiu określonych informacji z uwagi na ich poufność. Zakres tajemnicy przedsiębiorstwa może bowiem stanowić potencjalne źródło sporu z organami podatkowymi, które mogą uznać, że Informacja o Strategii Podatkowej nieuwzględniająca określonych informacji jest niekompletna/nieprawidłowo sporządzona. Przepisy przewidują wprawdzie wyłącznie karę za brak publikacji Informacji o Strategii Podatkowej i nie odnoszą się do kwestii kompletności podanych danych, jednak istnieje ryzyko, że przepisy te będą odczytywane w ten sposób, że Informacja o Strategii Podatkowej nieposiadająca wszystkich elementów wymaganych ustawą zostanie zrównana pod względem skutków podatkowych z brakiem Informacji o Strategii Podatkowej.

Zwracamy także uwagę, że selekcja informacji podlegających publikacji może okazać się problematyczna nie tylko ze względu na nieprecyzyjny zakres pojęcia tajemnicy przedsiębiorstwa, ale również dlatego, że niektóre ustawowe elementy Informacji o Strategii Podatkowej już ze względu na ich istotę należałoby zakwalifikować jako dane poufne w rozumieniu definicji tajemnicy przedsiębiorstwa. Dotyczy to w szczególności informacji o planowanych transakcjach M&A. Obowiązek upublicznienia informacji w tym zakresie wydaje się wręcz z góry nie do pogodzenia z ochroną tajemnicy przedsiębiorstwa, w sytuacji gdy transakcja tego rodzaju ma zmierzać do umocnienia pozycji podatnika na danym rynku/wejścia na nowy rynek.

W kontekście powyższego, za kluczowe należy uznać takie ułożenie procesów decyzyjnych w firmie, aby z jednej strony nie narazić się na zarzut nienależytej realizacji obowiązku publikacji Informacji o Strategii Podatkowej, a z drugiej zapewnić możliwie największą ochronę informacji objętych „tajemnicą przedsiębiorstwa”. Może to stanowić wyzwanie dla podatników oraz ich doradców.

 [1] J. Szwaja (red.), Ustawa o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji. Komentarz. Wyd. 5, Warszawa 2019

Izabela Ścierska-Kulma, doradca podatkowy, Senior Manager w ENODO Advisors. Specjalizuje się w bieżącym doradztwie podatkowym, szczególnie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych. Jest autorką artykułów i publikacji, a także prelegentką na szkoleniach i konferencjach o tematyce podatkowej.

Monika Kaleta, adwokat, Associate w Enodo Advisors. Zajmuje się doradztwem podatkowym w zakresie podatków CIT i VAT.

Pozostałe aktualności

05.04.2024

Lider i 4 rekomendacje: ENODO Advisors w rankingu firm doradztwa podatkowego

Świętujemy sukces w tegorocznym rankingu firm doradztwa podatkowego Rzeczpospolita! Jesteśmy dumni, że w zespole ENODO Advisors mamy najlepszych specjalistów w Polsce w najważniejszych dziedzinach prawa podatkowego.

Enodo
12.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #10. Odbiór faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule z cyklu: „Wdrażaj KSeF z Enodo” opisaliśmy zagadnienia związane z wystawianiem faktury w KSeF. Dzisiaj spojrzymy na tę kwestię z perspektywy drugiej strony transakcji – nabywcy i analizujemy najważniejsze aspekty związane z odbiorem faktury w KSeF.

Enodo
05.12.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #9. Wystawianie faktury w KSeF – na co zwrócić uwagę?

W poprzednim artykule pisaliśmy o korektach zmniejszających VAT. Dzisiaj przedstawimy najważniejsze kwestie związane z wystawianiem faktur, takie jak data dokumentu, jego wizualizacja oraz wprowadzenie kodu QR weryfikującego e-faktury. Odpowiemy również na pytanie, czy warto uzupełniać wszystkie fakultatywne pola struktury logicznej faktury.

Enodo
07.11.2023

Wdrażaj KSeF z ENODO #5. Ustawa o obowiązkowym KSeF – jakie zmiany weszły już w życie?

Rewolucyjne przepisy ustawy o VAT[1] wprowadzające obowiązkowy KSeF wejdą w życie od 1 lipca 2024 r. Warto jednak zwrócić uwagę, że pewne mniejsze zmiany zaczęły obowiązywać już 1 września 2023. Przyjrzymy się im w ramach tej części naszego cyklu „Wdrażaj KSeF z ENODO”.

Enodo
08.03.2023

Korekta cen transferowych nie zawsze poza VAT (cz. 2)

W poprzednim artykule sygnalizowaliśmy niejednolite stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych na gruncie VAT, wynikających z płatności wyrównawczych pomiędzy podmiotami powiązanymi, dostosowujących poziom rentowności do poziomu rynkowego. Źródłem problemu są niejasne przesłanki opodatkowania takich płatności. Dzisiaj przedstawiamy kolejne rozstrzygnięcie dotyczące korekty dochodowości – odmienne jednak od tego, które opisywaliśmy tydzień temu.

Enodo
09.01.2023

KSeF 2024: czas na analizę merytoryczną schemy nowej faktury!

1 grudnia 2022 r. został opublikowany projekt ustawy wprowadzającej obligatoryjny Krajowy System e-Faktur (KSeF) z dniem 1 stycznia 2024 r. (o publikacji projektu ustawy pisaliśmy już tutaj i tutaj). Od 1 stycznia 2022 r. KSeF funkcjonuje już jako opcja fakultatywna, umożliwiająca podatnikom testowanie nowego rozwiązania. Nowa formuła z jednej strony polega na łączeniu się z centralną bazą MF za pomocą interfejsowego oprogramowania, co w praktyce będzie wiązało się z koniecznością integracji używanego systemu księgowego z KSeF. Z drugiej zaś strony wprowadzony zostaje nowy format faktury (ustrukturyzowanej).

Enodo
01.12.2022

KSeF 2024: uwaga na sankcje!

Na stronie Rządowego Centrum Legislacyjnego został opublikowany projekt ustawy dotyczący obligatoryjnego korzystania z Krajowego Systemu e-Faktur. Rozpoczynamy cykl artykułów, w których szczegółowo omówimy kwestie wynikające z projektu. Na ten moment chcielibyśmy zwrócić Państwa uwagę na sankcje związane z niewdrożeniem lub nieprawidłowym korzystaniem z KSeF przez podatników VAT.

Enodo
18.11.2022

MF uwzględniło nasze postulaty w Objaśnieniach podatkowych dotyczących grup VAT

Ministerstwo Finansów opublikowało długo oczekiwane Objaśnienia podatkowe w zakresie grup VAT. Projekt tego dokumentu nie rozwiązywał ówczesnych problemów, a na dodatek przyniósł kolejne wątpliwości (częściowo pisaliśmy o nich tutaj). Wydanie finalnej wersji Objaśnień zostało poprzedzone konsultacjami podatkowymi, w których wzięliśmy udział. Z satysfakcją informujemy, że wiele ze zgłoszonych przez nas w tej procedurze uwag zostało uwzględnionych. W artykule omawiamy najważniejsze z nich.

Enodo
14.11.2022

Rozliczenia w ramach konsorcjum nie podlegają opodatkowaniu VAT

Jak sygnalizowaliśmy w naszym poprzednim artykule [link], stanowisko organów podatkowych w kwestii oceny skutków podatkowych wynikających z przepływów finansowych pomiędzy konsorcjantami, w związku z realizacją wspólnego przedsięwzięcia, jest niejednolite. Dzisiaj przestawiamy rozstrzygnięcie odmienne od tego, które opisywaliśmy tydzień temu, mimo że podjęte na gruncie zbliżonych okoliczności faktycznych.

Enodo
19.10.2022

Czy uchwała NSA rozwiąże problemy interpretacyjne dotyczące stosowania przepisów zawieszających terminy przewidziane w art. 15zzr ustawy covidowej?

W jednym z niedawnych wpisów na naszym blogu poruszaliśmy kwestię możliwego zawieszenia biegu terminów przedawnienia zobowiązań podatkowych wskutek zastosowania art. 15zzr ustawy covidowej. Okazuje się, że to zagadnienie może doczekać się rozstrzygnięcia na poziomie poszerzonego składu Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Enodo
20.06.2022

Związek usługi budowlanej z nieruchomością a miejsce opodatkowania VAT

W naszym ostatnim artykule zasygnalizowaliśmy trudności związane z ustaleniem miejsca świadczenia usług. Dzisiaj przedstawiamy praktyczne wskazówki pomocne w ustaleniu związku usługi z nieruchomością, a w konsekwencji miejsca opodatkowania VAT.

Enodo
14.04.2022

TSUE: korzystna interpretacja pojęcia stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej dla potrzeb VAT

Wydane kilka dni temu orzeczenie TSUE[1] może być bardzo ważne dla praktyki podatkowej w zakresie VAT w Polsce. Dotyczyło ono bowiem wysoce spornej kwestii: jak należy właściwie interpretować dla potrzeb VAT pojęcie stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej.

Enodo
04.02.2022

Ulepszania Polskiego Ładu ciąg dalszy. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o PIT

Uchwalona 27 stycznia br. nowelizacja[1] przewiduje m.in. wdrożenie mechanizmu zaniechania poboru zaliczek w podatku dochodowym od osób fizycznych znanego już z budzącego wiele kontrowersji rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 7 stycznia 2022 r.  Czy ustawa ostatecznie zniweluje wątpliwości powstające u płatników rozliczających wynagrodzenia swoich pracowników?

Enodo
29.12.2021

Interpretacja ogólna MF: zwolnienie jest, ale nie wiadomo kto może z niego skorzystać

Minister Finansów potwierdził[1], że przewidziane w ustawie o CIT zwolnienie z opodatkowania dywidendy otrzymywanej przez spółki (tzw. parent-subsidiary) może być stosowane także do dywidend wypłacanych przez spółki jawne i komandytowe. Niestety nadal pozostają wątpliwości co do tego, w jaki sposób ustalić grono podatników uprawnionych do zwolnienia.

Enodo
23.11.2021

Onkoodpowiedzialni: listopad pod znakiem problemów zdrowotnych mężczyzn

Kolejna odsłona akcji #ONKOODPOWIEDZIALNI, którą dumnie wspieramy jako partnerzy tego przedsięwzięcia, poświęcona jest profilaktyce, diagnostyce i leczeniu raka gruczołu krokowego i raka jąder. 

Enodo
21.10.2021

Ceny transferowe a COVID-19: co dalej z APA?

W poprzednim artykule przedstawiliśmy Rekomendacje FCT w zakresie alokacji strat oraz kosztów nadzwyczajnych, a także traktowania wsparcia antykryzysowego. Kolejnym istotnym tematem, z którym muszą zmierzyć się polscy podatnicy, jest kwestia aktualności uprzednich porozumień cenowych (APA) w czasach pandemii COVID-19. W niniejszym artykule przedstawiamy główne wnioski dotyczące tego tematu wynikające z prac Forum Cen Transferowych, działającego przy Ministerstwie Finansów.

Enodo
24.09.2021

Kolejne zmiany w przepisach o cenach transferowych – projekt ustawy w Sejmie!

Polski Ład to wciąż gorący temat, również w obszarze cen transferowych! Ostatnio w dwóch artykułach na naszej stronie internetowej opisywaliśmy pozytywne i negatywne dla polskich podatników propozycje zmian w przepisach dotyczących cen transferowych. Artykuły te były oparte o projekt zmian w przepisach o cenach transferowych, który trafiły do prekonsultacji. Dzisiaj wiemy już jak wygląd projekt przepisów, który trafił do Sejmu.

Enodo
27.05.2021

Webinarium: VAT a kary umowne i odszkodowania w branży budowlanej

Serdecznie zapraszamy na bezpłatne szkolenie poświęcone tematyce opodatkowania VAT-em kar umownych i odszkodowań w branży budowlanej. Z naszych obserwacji wynika, że zagadnienie to budzi wiele wątpliwości i praktycznych problemów, dlatego w trakcie spotkania omówimy nie tylko aspekty prawne, ale przede wszystkim skoncentrujemy się praktycznych przypadkach.

Enodo
04.05.2021

Komu opłaca się pozostanie w spółce komandytowej – cz. 2

Objęcie spółki komandytowej opodatkowaniem CIT spowodowało ożywiony ruch na rynku restrukturyzacji spółek komandytowych (o zmianach pisaliśmy w I cz. artykułu). Wielu wspólników z obawy przed podwójnym opodatkowaniem zysków wypracowanych przez spółkę, stara się zrestrukturyzować swoją działalność. Są jednak i tacy, dla których optymalnym rozwiązaniem może okazać się kontynuacja działalności w dotychczasowej formie.

Enodo
08.04.2021

Webinarium: STRATEGIA PODATKOWA 2021. Jak się przygotować?

Serdecznie zapraszamy na webinarium poświęcone sporządzaniu i publikowaniu informacji o realizowanej strategii podatkowej. Przepisy, które weszły w życie 1 stycznia br. nałożyły na dużych podatników obowiązek raportowania, i to już za ubiegły, tj. 2020 rok.

Enodo
25.02.2021

Ceny transferowe, cz. 2 – rozliczenia za 2021 r.

W poprzednim artykule wskazaliśmy na co zwrócić uwagę w kontekście rozliczeń z podmiotami powiązanymi, dotyczących ubiegłego roku. W tej części przybliżamy najważniejsze zmiany w przepisach z zakresu cen transferowych, które weszły w życie w styczniu 2021 r.

Enodo
03.11.2020

Konfiskata prewencyjna: udowodnij własną „niewinność”

Jak wynika z pierwszej części artykułu o konfiskacie prewencyjnej, planowane rozwiązanie z jednej strony wpisuje się w pewien trend zmian w przepisach karnych i karno-skarbowych, stanowiąc niejako domknięcie systemu konfiskaty. Z drugiej strony, ten nowy instrument mający  przeciwdziałać ukrywaniu majątku pochodzącego z przestępstwa, może zawierać rozwiązania, które będą trudne do pogodzenia z podstawowymi zasadami praworządności oraz standardami ochrony podstawowych praw i wolności konstytucyjnych jednostki.

Enodo
23.10.2020

SLIM VAT: nowe zasady ujmowania faktur korygujących

Jednym z rozwiązań upraszczających rozliczenia VAT w projekcie SLIM VAT[1] jest zmiana zasad ujmowania faktur korygujących zmniejszających oraz wprowadzenie do ustawy zasad ujmowania korekt zwiększających.

Enodo